Evenveel leesplezier met minder papier

Het bosje valt zo ...  

Dagelijks worden we overstelpt met stapels papier. Folders en reclame bijvoorbeeld vallen bij bosjes in onze brievenbus. Daardoor krijgen we wel eens de indruk dat papier de normaalste zaak van de wereld is: een onuitputtelijk en onschuldig communicatiemedium. “Maar papier wordt toch simpelweg gerecycleerd!”, horen we u luidop denken. Recyclage is inderdaad een mooie deugd. Bij de productie van kringlooppapier wordt oud papier immers als voornaamste grondstof gebruikt. Hierdoor wordt de fabricage van pulp uit hout - een zeer vervuilend proces - overgeslagen.

Maar … organisch materiaal zoals papier is niet onbeperkt recycleerbaar! De te kleine vezels vallen uit en moeten worden aangevuld met verse houtvezel: zo’n 32 % van de grondstoffen is hout, waardoor nog steeds massaal bossen ontgonnen worden. Dus zelfs voor gerecycleerd papier is er nog houtpulp nodig.

Het moet gezegd: veel papier wordt reeds gemaakt van afval van de houtbewerking. Toch zijn in de loop der jaren om allerlei redenen al heel wat oorspronkelijke oerbossen verdwenen. Ze zijn vervangen door productiebossen, zeg maar hout-akkers, waar doorgaans houtopbrengst en niet zozeer natuurontwikkeling vooropstaat. Talrijke oorspronkelijke planten- en diersoorten krijgen het daardoor heel moeilijk of worden soms zelfs met uitsterven bedreigd.

Het digitale sprookje

Het computertijdperk heeft, anders dan verwacht, niet tot minder papiergebruik geleid. Integendeel: soms worden korte tekstjes of kleine e-mailberichten eenzijdig op een volledig nieuw A4-blad afgedrukt. Onderzoek wijst uit dat tot 80 % van kantoorafval uit papier bestaat. Ook op andere plaatsen komen we met papier in aanraking: denk maar aan kranten, brieven, boeken, folders, toiletpapier, verpakkingen en ga zo maar door. Het papierverbruik van de Belgen wordt op miljarden kg per jaar geschat!

Wat kunt u doen?

Tal van zaken! Hieronder vindt u heel wat tips, zowel voor thuis, op het werk of elders. Zo kunt u ervoor zorgen dat er minder papier nodig is.

Hier genoeg papier: kleef een anti-reclamesticker op uw brievenbus om ongeadresseerde reclame en/of regionale pers te weigeren als u die toch niet of nauwelijks leest. De sticker is gratis voor iedere inwoner. Deze stickers kunt u gratis verkrijgen in elke gemeente, bij de afvalintercommunale of bij de OVAM.

Indien u een sticker op uw brievenbus hebt, maar toch nog de ongewenste papierenbundel in uw brievenbus krijgt, dan kunt u dit melden bij de gemeente, de afvalintercommunale of rechtstreeks aan de OVAM.

Geadresseerde reclame kunt u voorkomen door registratie van uw adres op de Robinsonlijst: telefoneer gratis naar 0800/91.886 of surf naar http://www.robinsonlist.be.

De Robinsonlijst kan overigens ook gebruikt worden voor mails, faxen en SMS’en.

Als dan ook de oplage van het drukwerk wordt aangepast aan alle bussen die reclamedrukwerk weigeren, zitten we echt goed.

  1. Een andere mogelijkheid om niet te verdrinken in uw papierberg is het nemen van een gezamenlijk abonnement op een krant of tijdschrift (met buren, familie of vrienden). Dit bespaart u ook heel wat euro’s.
  2. Gebruik de achterkant van een blad als kladpapier, bv. voor notities, als boodschappenlijstje of als tekenpapier voor de kinderen.
  3. Ook bij het printen kunt u dikwijls kladpapier hanteren, zeker wanneer het nog niet definitieve teksten of zaken voor persoonlijk gebruik betreft.

    Nog beter natuurlijk is om niet te printen.

    Print enkel indien nodig. Korte stukken tekst kunnen zonder probleem van het scherm gelezen worden en digitaal klasseren is, o.a. met de opkomst van de cd-writer, geen probleem meer.
  4. De meeste huidige kopieermachines kunnen probleemloos tweezijdig kopiëren. Recto-verso kopiëren is dan ook een belangrijke boodschap en waarschijnlijk vooral eenvoudig toepasbaar op het werk. En misschien kunt u uw pc-teksten wel tweezijdig afdrukken via de kopieermachine? Vraag het eens aan een handige pc-Harry in uw buurt.
  5. Ook sommige printers kunnen recto-verso afdrukken. Overweeg bij de aankoop van een nieuwe printer zeker een dergelijk exemplaar. Doordat u hierdoor gemakkelijk papier kunt besparen, haalt u er op termijn zeker ook een economisch voordeel uit.

Eén twee drie vier, hoedje van gerecycleerd papier

Papier laten ophalen en recycleren is één ding, gerecycleerd papier ook effectief gebruiken is iets anders. Gerecycleerd papier maken heeft alleen zin als het daarna ook effectief gekocht en gebruikt wordt. Als papierverbruik onvermijdelijk is, probeer dan toch te kiezen voor het meest milieuvriendelijke papier. Kijk dan ook uit naar 100 % kringlooppapier, dat bovendien niet ontinkt, noch chloorgebleekt werd (TCF).

Opgelet: labels en termen vliegen in het rond, maar kunnen u ook op het verkeerde been zetten. Zo betekent de vermelding “houtvrij papier” niet dat u bomen spaart, integendeel: uit dit papier is de lignine verwijderd. Daardoor zijn er precies méér bomen nodig! Labels en termen zeggen dus in dit geval helaas niet alles … aparte milieucriteria des te meer: hou die dus in het oog en houd rekening met de toekomstige functie van uw papier.

Kringlooppapier herken je aan het kringlooplabel. Kijk uit naar de vermelding “recycled” of “gerecycleerd”.

Ook in onze gemeente worden veel van deze knepen reeds toegepast. Er zijn uiteraard nog meer mogelijkheden om papier te besparen, maar we zullen het hierbij laten. Voor verdere vragen kunt u steeds terecht bij de milieudienst.